Świetne zarysowanie sytuacji w kraju i na arenie międzynarodowej idealnie to odzwierciedla. Ponadto nie brakuje nawiązań kulturowych czy historycznych. „Wotum nieufności” to nie tylko thriller, w którym dużo się dzieje, ale też psychologiczna walka ze słabościami. Cechy takie jak współczucie, miłość czy troska stawały się słabościami. Ludzka psychika zaczynała przestawiać się na pierwotny, instynktowny tor. Liczyło się jedynie to, co pozwalało zwiększyć szansę przeżycia. Następowała więc dehumanizacja osoby zlagrowanej, przy jednoczesnym zaniku cech społecznych. Potęgowało to Jako młody człowiek przeżywa rozterki duchowe. Słowacki w tym utworze ukazuje bohatera, który nieustannie walczy z własną psychiką i słabościami. Główny bohater dramatu romantycznego Juliusza Słowackiego pt. „Kordian” jest postacią tragiczną. Jego Tragizm polega na tym, że musi on dokonać wyboru pomiędzy dwoma Posts about walka ze słabościami written by Iczka. „Sumo, który nie mógł przytyć”, bo tak brzmi oryginalny tytuł książki Erica Emmanuela Schmitta – francuskiego powieściopisarza, a przede wszystkim filozofa, to opowieść pełna wskazówek, instrukcji na przewartościowanie swoich życiowych przekonań i poglądów. W finale poematu Giaur odnajduje i zabija Hassana. Nie ucisza to jednak sumienia mężczyzny, bezustannie prześladują go myśli o cierpieniu Leili. Nie może pogodzić się ze stratą ukochanej, nie jest w stanie zrozumieć dlaczego na świecie dochodzi do wypadków uniemożliwiających osiągnięcie prawdziwego szczęścia we dwoje. Omawiając problem dobra i zła w nas na szczególną uwagę zasługują Hymny Jana Kasprowicza, które są pierwszą w literaturze polskiej manifestacją katastrofizmu, czyli przekonania o nieuchronnej katastrofie, końcu świata, zmierzchu cywilizacji oraz upadku wartości moralnych, religijnych i etycznych. Powstanie warszawskie w literaturze. Ostateczną decyzję o rozpoczęciu powstania warszawskiego podjęto 31 lipca 1944 r. Dzień później, o godzinie 17, polskie oddziały przystąpiły do walki z Niemcami. Była to walka nierówna, lecz w istocie heroiczna. Bohaterstwo obrońców Warszawy stało się impulsem dla wszystkich rodaków ApID75. Dostojewski, zafascynowany „mrocznymi” stronami natury ludzkiej, stworzył nowy typ prozy psychologicznej, analizującej wieloznaczne motywacje działań człowieka uwikłanego w walkę pomiędzy dobrem i złem. Powieść daje wnikliwy rysunek psychologiczny zbrodniarza, jego przeżycia, uczucia. Pokazuje, jak rozwija się mechanizm zbrodni. Obok studium zbrodni mamy również rozważania nad istotą kłamstwa i jego znaczeniem w życiu jednostki, która próbuje dojść do prawdy. Autor pokazuje również zmiany, jakie dokonały się w życiu bohatera po dokonaniu zbrodni, jak zmienia się jego świat, życie, system wyznawanych wartości. W Zbrodni i karze widzimy różne reakcje mordercy; możemy śledzić wewnętrzną walkę człowieka wrażliwego, dręczonego wyrzutami sumienia. Do przedstawienia portretu psychologicznego Raskolnikowa autor wykorzystuje różne techniki: 1. monolog wewnętrzny (tu przytaczam myśli Raskolnikowa przed popełnieniem zbrodni): Nie stanie się? A cóż ty takiego przedsięweźmiesz, żeby to się nie mogło stać? Zabronisz? A jakie masz po temu prawo? Co ty możesz im w zamian obiecać, żeby posiąść takie prawo? Obiecasz poświęcić im swoje życie, całą swoją przyszłość, gdy ukończysz uniwersytet i otrzymasz posadę? Słyszeliśmy już o tym, ale to są obiecanki cacanki, a teraz co? Przecież tu trzeba teraz coś przedsięwziąć, czy ty to rozumiesz? A ty co teraz robisz? Okradasz je właśnie. Przecież pieniądze dostają pod zastaw sturublowej emerytury i u państwa Swidrygajłowów! A w jaki sposób uchronisz je przed Swidrygajłowami albo przed Afanasijem Iwanowiczem Wachruszynem ty, milionerze przyszły, Zeusie rozporządzający ich losem? Za lat dziesięć? W ciągu tych dziesięciu lat matka zdąży oślepnąć od wyszywania albo od łez przelanych, zmarnieje z głodu, a siostra? No, pomyśl tylko, co może się stać z siostrą za dziesięć lat albo i w ciągu tych lat dziesieciu? Domyśliłeś się? 2. narracja 3-osobowa (relacja ze stanu psychicznego Raskolnikowa tuż po dokonaniu zbrodni): Coraz bardziej opanowywał go strach, zwłaszcza po tym drugim, zupełnie nieprzewidzianym morderstwie. Chciał jak najprędzej stąd uciec. I gdyby był w stanie w owej chwili dokładniej widzieć i rozumować, gdyby mógł uświadomić sobie wszystkie trudności swojej sytuacji, całą grozę, ohydę i bezsensowność oraz zrozumieć wreszcie, ile czeka go przeszkód, a może i przestępstw, żeby się stąd wyrwać i dostać do domu, to bardzo możliwe, że porzuciłby wszystko, poszedłby, gdzie należy, i sam na siebie zrobiłby doniesienie, nawet nie ze strachu o siebie, a z przerażenia i obrzydzenia do tego, co uczynił. Szczególne uczucie obrzydzenia potęgowało się w nim z minuty na minutę. Za nic na świecie nie wróciłby teraz do kufra ani do pokoi. strona: - 1 - - 2 -Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij Od zarania ludzkości człowiek spotykał się z sytuacjami, które wydawały mu się niepożądane. Inne przynosiły mu korzyści. Pojęcie dobra i zła były zapewne jednymi z pierwszych pojęć abstrakcyjnych w jego języku. Z czasem nazwał rzeczy i istoty dobrymi lub złymi, potem ucieleśnił zło i obdarzył osobowością dobro. Tak narodziły się diabły i anioły, tak powstały pogańskie bóstwa. Świat wydał się człowiekowi areną nieustannych zmagań dobra ze złem. Godził się z tym lub buntował, modlił się i wierzył w rychłe zakończenie zarania ludzkości człowiek spotykał się z sytuacjami, które wydawały mu się niepożądane. Inne przynosiły mu korzyści. Pojęcie dobra i zła były zapewne jednymi z pierwszych pojęć abstrakcyjnych w jego języku. Z czasem nazwał rzeczy i istoty dobrymi lub złymi, potem ucieleśnił zło i obdarzył osobowością dobro. Tak narodziły się diabły i anioły, tak powstały pogańskie bóstwa. Świat wydał się człowiekowi areną nieustannych zmagań dobra ze złem. Godził się z tym lub buntował, modlił się i wierzył w rychłe zakończenie bojów. Ciągle nie dostrzegał w sobie możliwości wpływania na ich wynik. Swoje wątpliwości przedstawił w eposach i mitach, swoje nadzieje w baśniach. Człowiek wciąż pragnął poznać przyczyny zła i tęsknił za dobrem. Nieustannie wydawało mu się, że czynnik wywołujący zło zawsze można usunąć. Zły człowiek zawsze mógł być ukarany lub unicestwiony. Wystarczyło tylko znaleźć odpowiedniego do tego zadania człowieka lub poprosić o pomoc bóstwo. Tak jest do dzisiaj. Dobro i zło są w opozycji do siebie, ale jednocześnie jedno nie może istnieć bez drugiego. Warto zauważyć, że literatura fantasy właśnie na tej opozycji buduje cały swój świat. Dobro i zło to dwie antagonistyczne siły trzymające ten świat w całości. Literatura, kreując swych bohaterów, zwłaszcza tych, którzy wybierali dobro, dawała równocześnie gotowe wzorce zachowań i osobowości. Pokazywała, w jaki sposób powinien zachowywać się człowiek danej podstawie prezentacji kilku wybranych utworów z gatunku fantasy podejmę próby analizy funkcjonowania motywu dobra i zła na świecie. W tych rozważaniach drogowskazem będą dla mnie słowa Aldusa Huxleya: „Bezwzględne zło wywołuje konieczność istnienia bezwzględnego dobra”Z Sapkowskiego możesz podać watek Jeża czy Pavetty, a z bestii przedstawić np. kikimorę czy polimorficzną Bruxę- walka z nimi będzie triumfem Geralta. Tu Zło czai się wszędzie, ale świat, choć ponury, pseudośredniowieczny, jest ciekawy, spróbuj go wiec ciekawie opisać komisjii. Powieść Johna Ronalda Reuela, in. Tolkiena, pt. „Władca pierścieni” reprezentująca gatunek literatury fantastycznej stanowi typowy przykład literatury z przesłaniem klasycznym – walki dobra ze złem. Trylogia Tolkienowska składa się z części o tytułach: Drużyna Pierścienia, Dwie wieże i Powrót króla. Przewodnią postacią powieści jest Hobbit Frodo, który podejmuje się misji poniesienia Pierścienia Jedynego, który umożliwia władcy zła, Sauronowi, objęcie władzy nad światem, przez Śródziemie, do Mordoru, do Szczelin zagłady znajdujących się na Górze Przeznaczenia. Nie wierzy, że wróci z tej wyprawy, ale wie, że dobro całego świata wymaga poświęcenia. Zachowuje przy tym skromność, nie udając, że się nie boi. Paradoksalnie to daje mu siłę, by zrealizować zadanie. W czasie pełnienia misji przez Froda, w Śródziemiu także rozgrywają się ważne wydarzenia: plemiona się jednoczą, obok siebie w walce ze złem stają: elfy, krasnoludy, ludzie. Wspomagają ich czarodzieje, którzy również muszą określić, po stronie jakich wartości staną. Gandalf wybiera dobro, zaś Saruman – zło. Jednak ostatecznie zło przegrywa, na tron Gondoru wraca prawowity władca: Aragon, syn Aratorna. Po raz kolejny w dziejach świata udaje się zapobiec wielkiej katastrofie. „Nic nie jest złe na początku” To ontologiczne założenie jest podstawą mitycznego świata, jakim jest Śródziemie stworzone przez Tolkiena. Trzeba kategorycznie podkreślić, że autor wyeksponował sprzeczne siły Dobra i Zła po to, aby niejako dać odpór zgniliźnie moralnej świata za czasów wojny Tolkiena było to, że każda wolna istota musi w swym życiu podejmować decyzje, wybierać priorytety i dążyć do nich. Wybór Dobra oznacza doskonalenie się, wzrastanie w nim i spełnienie, podczas gdy zaprzedanie się Złu jest równoznaczne z samozagładą. Skoro więc Dobro pociąga ze sobą takie korzyści, dlaczego tak wielu wybiera Zło? Otóż dlatego, że z wyborem Dobra wiąże się ogromny wysiłek. Samodoskonalenie, zmaganie z własnymi słabościami czy też ograniczeniami oznacza ciężką, mozolną niekiedy pracę, a na efekty trzeba nierzadko pracować całe życie. Po przeanalizowaniu dzieł Tolkiena wiem już, że słabi ludzie wybierają to, co łatwe, a nie to, co słuszne. Łatwiej jest przecież zabijać, niszczyć i kraść niż tracić całe życie na „nieefektowne bycie dobrym”. Literatura jest instrumentem reagującym na wszystkie wydarzenia i nastroje panujące w społeczeństwie. Posiada ona zdolność bezpośredniego i najbardziej osobistego docierania do wnętrza duchowego odbiorców. Twórcy analizują, krytykują bądź pochwalają to co obserwują wokół siebie. Artyści starają się także wysunąć propozycję zmian, które mogłyby ulepszyć, unowocześnić świat, tak by każdy odnalazł w nim swoje szczęście. „Artysta widzi i czuje więcej” i dlatego stara się przekazać prawdy o życiu, miłości, szczęściu oraz wartości uniwersalne, które wpłynęłyby na nasze postępowanie i kształtowałyby osobowość. Literatura podaje pewne wzorce postępowań, które są albo przykładem godnym naśladowania lub pogardy. Możemy znaleźć w niej także pewne wartości moralne. Ale czy czytelnik z nich skorzysta w odpowiedni sposób zależy tylko od niego. Wartości u J. Kochanowskiego. Gwarantem porządku moralnego, czyli tego do czego człowiek dąży, zmierza jest równowaga psychiczna i „sumienie całe”. Szczęście należy czerpać z urody i porządku świata. Natura jest rozumna, harmonijna, boska, największą więc doskonałością człowieka jest dostosowanie się do owej powszechnej harmonii. Życie powinno być przede wszystkim zgodne z naturą człowieka, co spowoduje, że będzie ono zgodne z naturą w ogóle, a ponieważ właśnie na tej zgodności opiera się cnota. Koniecznym warunkiem „wesela prawego jest czystość sumienia, człowiek, który je posiada jest spokojny, swobodny, otwarty na innych. Natomiast ten, którego „gryzie mól zakryty”-(winy ciążące na sumieniu) jest smutny, ponury(„Serce rośnie, patrząc na te czasy”). Należy pamiętać, że „nic wiecznego na świecie” i z tego powodu, gdy radość lub troska osiąga swój szczyt, wówczas- zgodnie z przysłowiem- „Fortuna kołem się toczy” można się spodziewać rychłej odmiany losu dlatego należy zachować i w szczęściu i w nieszczęściu spokój i równowagę ducha. Taka postawa pomaga uniknąć wielu rozczarowań i tragedii. Musimy pamiętać, że „Na szczęście wszelakie, Serce ma być jednakie”, „Nie porzucaj nadzieje...” Miłość z pewnością jest okresem życia, który jest najbardziej sprzyjający radości i rozrywce, trzeba więc korzystać z nadarzającej się okazji do zabawy, ale trzeba też zachować pewien umiar, uwzględnić fakt, iż nie każdy czas i nie każda okazja sprzyja zabawie( „Miło szaleć, każdy czas po temu”). Literatura odrodzenia propaguje wartości umiłowania( kraju), ojczyzny. Miłość do ojczyzny nie wyblakła przez wieki, a gdy ona jest w niebezpieczeństwie obywatel wszystko gotów dla niej oddać( „Odprawa posłów greckich”).Literatura złotego wieku pomimo, że preferowała życie tu na ziemi przyznawała racje epikurejczykom i stoikom, pokazywała Boga jako stwórcę, kreatora świata, a przede wszystkim przyjaciela człowieka i dobrego Ojca. Literatura odrodzenia przekazała wartości( szczęście, cnota, dobre słowa, epikureizm i stoicyzm) jako elementy uniwersalne i ponadczasowe, z których skorzystać może każdy. Główne cele, które wyznaczała sobie literatura okresu oświecenia to walka z głupotą i zacofaniem. Pełni ona także rolę nauczyciela patriotyzmu, który jest uniwersalną wartością, ale patriotyzmu takiego, na który składają się: trud codziennego życia, praca, a jak trzeba także walka. Poprzez ukazanie w krzywym zwierciadle modnisiów, fircyków, łowców posagowych, pijaków, żon modnych literatura krytykowała śmieszności, słabostki i wady i wpływała na przypominanie i utrwalanie systemu wartości. Bardzo ważną rolę w kształtowaniu uniwersalnych wartości odgrywała literatura epoki romantyzmu. Nie było ojczyzny, ale społeczeństwo organizowało się, stwarzało sobie namiastkę kraju „w małych ojczyznach, zaściankach, dworach”. Te miejsca były skarbnicą przechowywania i przekazywania tradycji, patriotyzmu, szacunku, wiary i miłości”:( „Pan Tadeusz” A. Mickiewicza). Literatura romantyzmu to literatura tyrtejska, której celem było ukazanie potęgi patriotyzmu( „Dziady” cz. III A. Mickiewicza). Zygmunt Krasiński wyznaczył sobie rolę obrońcy wartości XXXXX w społeczeństwie polskim, czyni to w swojej poezji oraz „Nie-Boskiej komedii”. Szczególną rolę twórczość romantyzmu spełniała w kształtowaniu miłości, jako wartości uniwersalnej. Bohater romantyczny jest zakochany, ale nieszczęśliwie, gdyż sprawy kraju przedkładał nad dobro osobiste. Wielkie znaczenie miał dla niego dom, jako ognisko rodzinne, ale Konrad Wallenrod „szczęścia w domu nie zaznał, bo go nie było w ojczyźnie”. Także praca będąca koniecznym warunkiem egzystencji człowieka, przynosząca zyski, jak i przyjemności czerpane z jej wykonywania były wartościami ponadczasowymi wyeksponowanymi szczególnie w literaturze pozytywistycznej. To ona wznawiała więzi rodzinne( „Nad Niemnem” E .Orzeszkowa),charakter i hart ducha. To dzięki ogromnemu wysiłkowi ciężkiej, fizycznej pracy Jan i Cecylia założyli osadę Bohatyrowiczów i w której z pokolenia na pokolenie przekazywane były wartości poszanowania pracy, tradycji i godności ludzkiej. Literatura pozytywistyczna stała się twórcą nowej świadomości społecznej. Stworzyła nowy sposób rozumienia patriotyzmu, który polegać miał na spełnianiu nowych obowiązków na każdym stanowisku w sposób rzetelny i sumienny, w poczuciu odpowiedzialności za wszystko co się robi. Literatura postawiła sobie za cel rzetelne opisanie społeczeństwa polskiego, ukazanie jego cech i wartości. Należy pamiętać, że wszystkie wartości, niczym „kruszce drogocenne” są w nas i tylko od nas samych zależy czy przekształciło się w „dzieło wielkie i zahartowane” gdyż przecież „każdy jest kowalem swego losu”. Literatura ma tylko o nich przypominać, a my powinniśmy w życiu postępować zgodnie z nimi( „Kowal” L. Staff). Współczesna literatura porażona złem i cierpieniem dzisiejszego świata skazuje człowieka na porażkę. Kafka nawołuje wręcz: „w walce ze światem stawaj po jego stronie”. Przegrywają również bohaterowie Hemingwaya. Ci jednak, pokonani przez świat, toczą walkę z własnymi słabościami- to jest płaszczyzna możliwego triumfu człowieka. Człowieka, którego „można zniszczyć, ale nie pokonać”- jak mówi bohater wielkiej XXXXXX Hemingwaya „Starego człowieka i morza”. Wobec ogromu oceanów samotny bohater Hemingwaya jest bezbronny, ale jest silny dzięki wewnętrznej nieugiętości. Siłą człowieka w walce ze światem jest również świadomość. Świadomość jest wartością samą w sobie, jest wyznaczeniem naszego człowieczeństwa. Obrońcą tradycji, norm etycznych, wartości związanych z naszą kulturą jest Zbigniew Herbert- przedstawiciel literatury współczesnej. Według niego wartości etyczne są dobrem niezbywalnym, nie można ich czasowo zawiesić lub unieważnić. Cel nigdy nie będzie uświęcał środków, a zło nigdy nie będzie służyło budowie dobra. Taka symbioza jest niemożliwa. Zwalczać zło siłą, znaczy powoływać nowe zło, a więc zwalczać pozornie. Nie-zwalczać, ale- zwielokrotniać i potęgować( „Przesłanie Pana Logito”). Czasy współczesne przynoszą również inne zagrożenia, jak choćby pogoń za pieniądzem, zanik ludzkich uczuć, obojętność wobec najbliższych. W wieku XX załamały się tradycyjne systemy wartości, które dotąd obowiązywały, ale w ich obronie stanęła literatura, która wiernie towarzyszy człowiekowi po drogach życia.... Literatura kształtuje uniwersalne wartości, wartości humanistyczne takie jak godność, honor, miłość. To one stanowią o pełni człowieczeństwa. Uczucia, marzenia o szczęściu i powodzeniu są wykładnią osobowości człowieka. Ludzi obowiązują pewne kanony moralne według których ich wychowano i które przyjęli. Pozwalają one odróżnić dobro od zła. “Jeśli masz dwie drogi do wyboru wybieraj zawsze trudniejszą dla siebie” - postulat heroizmu moralnego w literaturze XX wieku. I Wiek XX - czasem gwałtownych przemian społeczno-politycznych wpływających na kształtowanie się światopoglądu, kanonów postępowania i wartości. 1. - Europa na przełomie wieków: a) nastroje katastroficzne związane z fin de siecle, b) dynamika sytuacji społeczno-politycznej, • niepewność jutra związana ze wzrostem nastrojów pełnych wrogości i niechęci, • bezrobocie, kryzysy gospodarcze, spadek wartości pieniądza, • konflikty klasowe mające swoje podłoże w wyzysku najbiedniejszych warstw społeczeństwa, c) nastroje niepodległościowe oraz narodowowyzwoleńcze, • I wojna światowa -> Polska jako suwerenne państwo pod wieloletnim nieistnieniem, - Ludzkość wobec zawieruchy wojennej a) obrona zagrożonej ojczyzny - przykłady męstwa oraz poświęcenia dla sprawy, b) życie w okupowanym kraju - filozofia pracy i przetrwania “Patriotyczne jest źle pracować bo pracodawcą jest Niemiec.” c) wykształcenie określonej postawy moralnej sposobem na przetrwanie piekła obozowej rzeczywistości, - Budowa nowej, powojennej rzeczywistości, kreowanie nowego sposobu życia oraz podstaw moralnych • dzieła literackie zawierające moralne pouczenia i dylematy • literatura skarbnicą wartości, 2. - Poszukiwanie nowej drogi w sposobie zaistnienia w społeczeństwie, próba odnalezienia wartości, które mogłyby stać się podstawą egzystencji i działania, - Poświęcenie jako miernik wartości człowieka, - Rezygancja z egoizmu, narcyzmu, pragnienie zaspokojenia własnych potrzeb na rzecz umiłowania człowieka, filantropii i bezinteresowności 3. HEROIZM MORALNY jako przykład poszukiwania właściwej drogi w otaczającej rzeczywistości. a) polegający na bohaterstwie, męstwie i śmiałości w wyznawaniu prawd i wartości moralnych, b) napotykający na przeszkody wynikające ze schematów myślowych, popularnych kanonów zachowań lub okoliczności, c) budzący zaniepokojenie, podziw lub wrogość, d) będący poszukiwaniem sensu życia i granicy pomiędzy dobrem a złem. II. “Jeśli masz dwie drogi do wyboru wybieraj zawsze trudniejszą dla siebie” - postulat heroizmu moralnego w literaturze XX wieku. 1. Twórczość Żeromskiego niosąca posłannictwo duchowe propaguje młodopolski model zachowań • ofiarność w walce o wyzwolenie narodu połączona ze sprzeciwem wobec nierówności i krzywdy społecznej, • heroiczny bunt człowieka wobec rzeczywistości, • próba odbudowy, na różnych płaszczyznach, niepodległego szczęścia ojczyzny, a) walka o wyzwolenie ojczyzny wbrew zaborcy, prowokacjom oraz wewnętrznemu rozłamowi w społeczeństwie, • pragnienie bycia do końca wiernym ojczyźnie i rodakom, - Ofiarność i determinacja Szymona Winrycha z opowiadania “Rozdziobią nas ...”, - Krytyka rezygnacji i lojalizmu - postać księcia Odrowąża w “Wiernej rzece”, b) walka z zakłamaniem, wyzyskiem i uciskiem społecznym mimo braku oparcia i poparcia w najbliższym otoczeniu, c) próby zdemaskowania różnych objawów podłości i marazmu społecznego. - Doktor Piotr walczący o dobro ogółu, prawda i uczciwość kosztem szczęścia osobistego; jego sprzeciw wobec egoizmu klas posiadających wyniszczających lud (również “słowo o bandosie”) d) próba walki z chorobami, fizycznym i duchowym skalaniem człowieka, - P. Stanisława Bozowska (boh. “Siłaczki”) wierząca w ideały, pragnąca krzewić dobro i wiedzę za wszelką cenę, - Doktor Judym z “Ludzi bezdomnych” stawiający dobro ogółu ponad wszystko, 2. II-ga wojna światowa okresem próby oraz trudnych życiowych przeszkód - próba ocalenia człowieczeństwa jako jedynej wartości, o którą warto walczyć, dla której warto się poświęcać “Aby wypełnić ludzkie serca wystarczy walka prowadząca ku szczytom.” A. Camus “mit Syzyfa” a) poprzez ocalenie wartości narodowych - Greczynki śpiewające hymn narodowy, czerpiące z niego siłę i nadzieję (“Wiza” - Z. Nałkowska) “To nie była siła fizyczna To była siła tęsknoty i pragnienia” b) ocalanie człowieczeństwa za cenę istnienia - “Przy torze kolejowym” Z. Nałkowska -> ukazanie postawy jednostek; - mężczyzna odbierający życie rannej kobiecie -> działanie uznane za najwyższy akt łaski i woli - kobieta zbierająca martwe niemowlęta i dziewczyna decydująca się na śmierć - mimo iż jej ocalenie w obozie będzie bardzo prawdopodobnym - bohaterki opowiadania “U nas w Auschwitzu” Borowskiego ratujące godność poprzez wybranie sposobu śmierci, stanowienia samemu o sobie. “W tym świecie można zachować człowieczeństwo za cenę istnienia” - Natalia Lwowna - “Inny świat” Grudzińskiego • ponawiane próby samobójcze aby zakończyć koszmar obozowego życia, • “Ostatecznie należy się tylko do samego siebie - przynajmniej w wyborze rodzaju i czasu śmierci” - Hanna Krall - “Zdążyć przed Panem Bogiem”: powstańcy zmuszeni do “dokonania wyboru między życiem a śmiercią” będącą “ostatnią szansą zachowania godności” • lekarka podająca dzieciom truciznę (oczekująca na rozstrzelanie); samopalenie (siedzenie na murach getta); kobieta mająca możliwość ocalenia dzięki “numerkowi”, wybierająca śmierć przy boku matki • pragnienie godnej śmierci, “mężnej śmierci” w “Początku” A. Szczypiorskiego: Hemo i jego ojciec - Jerzy Fichtenblaum c) ocalenie człowieczeństwa poprzez miłość do drugiego człowieka, niesienie pomocy, litość i współczucie, - “Dzieci i dorośli w Oświęcimiu” Z. Nałkowskiej - lekarz ratujący małych chłopców, ryzykujący utratą zdrowia a nawet życia, - “Człowiek jest mocny” - postawa chłopa, który bezinteresownie udziela pomocy zbiegłemu Żydowi, - “godność człowieka naprawdę leży w jego uczuciu” T. Borowski “Pożegnanie z Marią” - uczucie, miłość, podtrzymujące przy życiu głównego bohatera, stanowiące jedyny cel i sens, - poczucie solidarności; więzi, udzielanie sobie wzajemnej pomocy, która pomogła przetrwać: “Jeden dzień ...” - A. Sołżenicyna “Przecież ten sąsiad każdy twój kęs liczy, choćbyś całkiem nie miał sumienia, złamiesz się, dasz” - “Zdążyć przed Panem Bogiem” - H. Krall • miłość, będąca sposobem na przetrwanie • “Otóż być z kimś, to była w getcie jedyna możliwość życia” - pomoc w ocalaniu ludzi z powołania (siostra Weronika), obowiązku (sędzia Romnicki), z ludzkiego odruchu (Filipek), z przyjaźni (Pawełek) i miłości (Jerzy Fichtenblaum): bohaterowie “Początku” A. Szczypiorskiego - Dr Rieux - poświęcający swój czas, zdolności i siły dla ratowania “zadżumionych” - Rambert - rezygnujący z ucieczki, nie chce być “samym tylko szczęśliwym” - ojciec Panelaux - czyniący dobro w imię służby człowiekowi oraz Tarrou i Grand : bohaterowie “Dżumy” A. Camusa udowadniający swoją postawą, iż prawdziwe szczęście oraz pełnię człowieczeństwa zdobywa się poprzez pomoc najbardziej potrzebującym • “Trzeba tylko iść naprzód w ciemnościach, trochę na oślep, próbować czynić dobrze.” d) próba ratowania człowieczeństwa poprzez męczeństwo i wyrzeczenia: - Dwojra Zielona pragnąca przetrwać za wszelką cenę, znosząca największe cierpienia “aby dać świadectwo prawdzie” - Z. Nałkowska - “aby w miejsce pokonanej litości rozdmuchać w stygnącym popiele swojego życia wysoki płomień z ostatniej iskierki człowieczeństwa” • postawa Michała Aleksiejewicza Kostylewa w “Innym świecie” - G. Herlinga Grudzińskiego, którego sposobem na uratowanie człowieka w sobie było dobrowolne męczeństwo, - głodówka Polaków z “Innego świata” - będąca wyrzeczeniem graniczącym z bohaterstwem, jako próba wzmocnienia wewnętrznej siły wypływającej z odwagi, męstwa i wytrzymałości 3. Poezja XX-go wieku jako oręże w walce ze stereotypami i stagnacją A. Nawołująca do aktywnego kształcenia swojego życia, odwagi i wytrwałości w wyznawaniu swoich poglądów i obrony ideałów “Nie jesteś jednak tak bezwolny A choćbyś był jak kamień polny Lawina bieg od tego zmienia możesz, więc wpłyń na bieg lawiny” Cz. Miłosz - “Przesłanie pana Cogito”; nakaz: a) bycia wiernym do śmierci, b) sprzeciwu wobec przemocy; poniżenia, mimo ograniczonych możliwości a nawet bezsilności, c) pogardy dla zdrajców, katów i tchórzy - “Pan Cogito o postawie wyprostowanej” • krytyka bierności: pogodzenia z rzeczywistością; postawa pana Cogito przykładem pragnienia zachowania własnej tożsamości, nawet za cenę życia, - “Pan Cogito - powrót” • realizacja marzenia jakim jest powrót do rodzinnego kraju mimo grożących konsekwencji - “Potęga smaku” - odmowa, niezgoda i upór wypływające z poczucia estetyki, - “Traktat moralny” Cz. Miłosza - konieczność wypełnienia życia celem i wartością; karygodne staje się uginanie przed innymi ludźmi prowadzące do zmiany punktu widzenia, poglądów lub zasad; wezwanie do aktywności i kreowania swojego życia, - “Campo di Fiori” - poeta podejmuje walkę ze znieczulicą, aby nie powtórzyły się nigdy akty okrucieństwa “Kiedyś na nowym Campo di Fiori bunt wznieci sława poety” - “Przedmowa do tomu Ocalenie” - poeta zauważa konieczność nadania sensu życia i poezji poprzez postawienie przed sobą wyższego celu - “Św. Szymon Słupnik” - St. Grochowiaka; ukazuje poetę czerpiącego siłę w buncie przeciwko zakłamaniu, hipokryzji i sztuczności “Powołał mnie Pan na bunt” B. Postulat hołdowania wartościom moralnym mimo pewnych stereotypów, ciasnoty umysłowej, przeciwnościom losu. Honor i poczucie własnej wartości - “Dlaczego klasycy” - Zb. Herbert; krytyka współczesnych i ich tchórzostwa w przyznawaniu się do porażki, słabości; poeta zarzucający małość i zapomnienie wielkich słów, - “Przesłanie pana Cogito” - nakaz postawy wyprostowanej, silnego kręgosłupa moralnego, krytyka dumy, samouwielbienia, zarozumiałości, egoizmu, wygodnictwa i oschłości - “Pan Cogito o postawie wyprostowanej” - poeta ukazujący głównego bohatera jako jedynej ostoi wartości moralnych w zagrożonym mieście, który sam skazuje się na unicestwienie będąc tym, czym jest III. “Człowiek nosi w sobie większego od siebie” - A. Saint-Exupery - literatura XX-go wieku dowodem na odwieczne pragnienie człowieka stanowienia o sobie oraz otaczającej rzeczywistości, nawet kosztem niewyobrażalnych wyrzeczeń: - próba uratowania własnej tożsamości poprzez walkę, uczucie, poświęcenie, - zdolność do poświęcenia szczęścia osobistego, zdrowia i życia dla wytyczonego celu, - próba zrozumienia, podziw dla jednostek, których postępowanie staje się przykładem dla innych, - krytyka ucieczki przed dokonaniem wyboru lub wyboru drogi łatwiejszej i bezpieczniejszej, - walka ze słabościami, przeciwnościami, wrogiem tkwiącym w człowieku lub przybierającym materialne kształty jako nierozerwalny element życia każdego z ludzi. Odpowiedzi Krzesełko Bojowe odpowiedział(a) o 16:04 Czy to serio jest trudne? Po prostu wymyśl osobę, która na przykład wygrała walkę z depresją. Kreatywność to coś, czego w szkołach niestety nie uczą, a powinni, bo jest bardzo cenna 0 1 Uważasz, że ktoś się myli? lub

walka ze słabościami w literaturze